Saraçhane ruhu
Saraçhane ruhu" söylemi, Türkiye'deki demokrasi mücadelesini, halkın hak talebini ve dayanışma hissini ifade etmek için kullanılan bir sembol haline gelmiştir. Özellikle Saraçhane Meydanı'nın, tarih boyunca toplumsal olaylara ev sahipliği yapması, bu terimin güçlenmesinde etkili olmuştur.
Saraçhane ruhu, halkın eşitlik, adalet ve özgürlük taleplerinin bir ifadesi olarak görülmelidir. Katılımcılar farklı dünya görüşlerine sahip olsalar da ortak bir amaç etrafında birleşebilmeleri bu ruhu daha da anlamlandırmıştır.
Geçtiğimiz haftalarda İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yapılan ve toplumun büyük çoğunluğu tarafından siyasi bir operasyon olarak nitelenen soruşturma ve tutuklamaların ardından Saraçhane’de yapılan mitingler, muhalefet partileri arasında bir dayanışma ve iktidara karşı ortak hareket etme çabasına dönüştü. Metro duraklarının kapatılması da dahil bir dizi engellemeye rağmen Saraçhane’ye akın eden insanlar, Saraçhane ruhuna sahip çıktıklarını gösterdiler.
Toplumda “Hak, Hukuk, Adalet” diyenlerin adeta seslerini yükselttikleri bir arenaya dönüştü Saraçhane. Özellikle Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) düzenlediği mitingler, iktidarın politikalarına karşı bir tepki olarak öne çıktı. Ancak bu eylemler, bazı kesimler tarafından "provokasyon" olarak nitelendirilse de toplumun sessiz çoğunluğu tarafından hak arama mücadelesi olarak görüldü.
Gencinden yaşlısına tüm ülkede sokağa çıkılıp demokratik, şiddet içermeyen eylemler yapılması, demokrasi ve geleceğimiz adına hem sorumluluğumuzu hem de umudumuzu artırmıştır.Toplumun belli dönemlerde sessizleşmesi veya tepkisizleşmesi, genellikle bir dizi sosyolojik, psikolojik ve politik faktörün bir araya gelmesiyle açıklanabilir. İnsanlar, ekonomik zorluklar, siyasi baskılar veya sosyal kutuplaşma gibi durumlarda endişe ve kaygı hissederek geri durabilirler. Özellikle sürekli bir belirsizlik ve güvensizlik ortamı, toplumsal dayanışmayı zayıflatabilir. Ayrıca, kötüye giden ekonomik ortamda bireylerin kendi hayat mücadelesine odaklanması, kolektif hareketlerin zeminini daraltabilir. Medyanın ve bilgi akışının iktidar tarafından yönlendirilmesi de bir diğer faktör olabilir; toplumsal bilincin oluşması ve yayılması engellenebilir. Ancak, bu durum kalıcı değildir. Tarih bize, toplumların genellikle kritik bir dönüm noktasına ulaştıklarında yeniden seslerini yükselttiğini ve harekete geçtiğini göstermiştir.
Belediyelere yönelik operasyonların fitilini ateşlediği protestolar, toplumun en dinamik kesimi olarak görünen üniversite gençliğinin hak, hukuk, adalet konusundaki talepleri Saraçhane başta olmak üzere ülkenin hemen hemen tüm meydanlarında vücut buldu. İktidar sahiplerinin, her sıkıştıklarında toplumsal tepkileri baskılamayı tercih etmesi ve anayasal hakların da dahil, kısıtlanmaya çalışılması üniversite gençliğini çok rahatsız etmişe benziyor. Apolitik, ilgisiz, tembel diye anlatılan Z kuşağı, bu ve benzeri engellemelerin doğru olmadığını, ülke sorunlarına karşı duyarlılıklarını ortaya koydular.
Bilindiği gibi öğrenci hareketleri, tarih boyunca toplumsal değişimlerin önemli bir itici gücü olmuştur. Türkiye'de de özellikle 1968'den itibaren öğrenci hareketleri, eğitim reformları, özgürlük talepleri ve siyasi değişim gibi konular etrafında şekillenmiştir. Örneğin, 1968'deki öğrenci protestoları, hem eğitim sistemine yönelik eleştiriler hem de Amerikan emperyalizmine karşı bir duruş olarak dikkat çekmiştir. Türkiye'de de özellikle çevre sorunları, eğitim eşitsizlikleri, sosyal medyanın engellenmesi ve ifade özgürlüğü gibi konularda seslerini yükselterek toplumu harekete geçirmeyi başarmışlardır. Örneğin, yakın geçmişte Boğaziçi Üniversitesi protestoları, sadece üniversite öğrencilerinin değil, aynı zamanda daha geniş bir kitlenin ilgisini çekmeyi ve dayanışma göstermesini sağlamıştır. En son olaylar da ülke gençliğinin toplumsal olaylar karşısındaki duyarlılığının ispatı olmuştur.
Bu tür protesto eylemlerinin etkisi, genellikle toplumun farklı kesimlerinden gelen desteğin derecesine bağlıdır. Gençlerin enerjisi ve yaratıcı yaklaşımı, toplumsal meselelerin gündeme taşınmasında büyük bir rol oynarken, uzun vadeli değişim için daha geniş bir toplumsal katılım gereklidir.
Barışçıl toplumsal olayları fırsat bilerek şiddet ve karmaşa yaratmak isteyen marjinal gruplara karşı hem güvenlik güçlerimiz hem de katılımcılar çok dikkatli olmak zorundadır. Taşla, sopayla barış olmaz.
Sonuç olarak adalet, toplumları ayakta tutan değerlerin başında gelir. Gerek bireysel gerekse de toplumsal özgürlüklerin teminatıdır adalet. Herkesin; ama özellikle de ülkeyi yönetenlerin bu önemli kavramlara saygı duyması gerekir. Unutmayın; Adalet mülkün temelidir.
