Çocuklara öz disiplin kazandırmanın yolları
Öz disiplini gelişmiş bir birey; kendi duygu ve davranışları üzerinde kontrol sağlayabilen, kendi kendine yetebilen, kendini yönetebilen, istek ve arzularını erteleyebilen ve kendisinin farkında olan kişidir. Özellikle çocuklar isteklerini ertelemekte zorlanırlar ve istediklerinin hemen olması için ciddi bir çaba sarf ederler. Haliyle bu durum ebeveynlerin zorlandığı noktalardan biri haline geliyor ve ebeveynle çocuk arasında problemlere yol açabiliyor.
Hayatta her şeyin haz odaklı olduğunu düşündüğümüzde çocukların bu konuda zorlandığını anlayabilmek ve bunun normal bir süreç olduğunu bilmek önemlidir. Çünkü çocuk, özellikle de okul öncesi dönemdeyse tamamen haz almaya odaklıdır ve dürtülere karşı koyabilmekte oldukça zorlanır. Kısacası sevgili ebeveynler, çaba gerektiren bu süreç için bilmeniz ve uygulamanız gereken bazı adımlar var.
Ebeveynler neler yapabilir?
Öncelikle sizin çocuğunuza olan yaklaşımınız, öz disiplin becerisinin oluşumu için oldukça önemlidir ve bunun temelini oluşturur.
Kendi kendine yetebilen ve disipline olmayı bilen bir çocuk yetiştirmek için çocuğunuzun yaşına uygun sorumluluklar vermeniz önemlidir. Sorumluluklarını yerine getiren çocuğun başarı duygusu ve motivasyonu artar.
Çocuğunuzun seçim yapmasına izin vermeli ve desteklemelisiniz.
Çocuğunuz kendi yaşamında seçimler yapmalı ve seçimlerinin sorumluluğunu alabilmelidir. Örneğin okula giden bir çocuk ödevini yapmadan gittiyse bunu öğretmenine kendi açıklamalıdır. Çünkü ödev onun kendi sorumluluğudur. Yapmamakta kendisinin bir seçimidir.
Çocuğunuza karşı ilgili ve şefkatli bir ebeveyn olmalısınız. Disiplin yönteminiz korku temelli olmamalı.
Çocuğunuz bir sorunla karşılaştığında hemen siz çözmeye çalışmamalısınız. Çocuğunuzun çözüm yolları üretebilmesine fırsat vermelisiniz.
Aile içerisinde ve ev düzeninizde belli kurallarınız olmalıdır. Kuralların sebeplerini çocuğunuza net bir şekilde açıklayın ancak burada dikkat etmeniz gereken tutarlı davranmanızdır.
Çocuğunuz istediği her şeye o anda sahip olmamalı ya da istekleri o anda yerine getirilmemelidir. Buna oldukça dikkat etmelisiniz.
Çocuğunuza yönelik beklentileriniz gerçekçi olmalıdır ve çocuğunuzun yapmasını istediğiniz şeyleri net bir şekilde ifade etmelisiniz.
Çocuğunuzun olumsuz davranışlarına odaklanmak yerine olumlu davranışlarını görmeye çalışın ve övün.
Çocuğunuzun olumsuz davranışlarının altında yatan sebepleri anlamaya çalışın. Gerektiğinde uzman desteği alın.
Çocuklar ergenlik dönemine geldiğinde süreç biraz daha zor olabiliyor. Ergenler zaman zaman ebeveyni ile çatışır ve kurallara karşı gelir. Burada sabırlı olmanız ve çocuğunuzun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmanız önemlidir.
Son olarak unutmamalısınız ki, disiplin kazandırma aslında bir öğrenme sürecidir. Her şey dört dörtlük ilerlemez. İniş ve çıkışlar olur. Hatalar olur. Bunlar çocuk gelişiminin normal bir parçasıdır. Çocuğunuzda bunun temelini oluştururken kendi davranışlarınıza ve yukarıda belirttiğim maddelere dikkat ederseniz bu süreç, çocuğunuz ve sizin için daha etkili ve daha sağlıklı olur.
