Almanya geri döndü
Açık konuşalım: ‘Almanya geri döndü.‘ Almanya’nın muhtemel şansölyesi Friedrich Merz konuşmasına bu cümle başladı. Özetleyeyim. Şansölye adayı Yeşil Parti ile ülkenin savunmasına ve eskiyen altyapısına yüzlerce milyar Euro enjekte etmek için anlaşmaya vardı. Geçen günlerde bir siyasi analist ‘Almanya ayağa kalkmadan Avrupa’daki siyasi ve güvenlik krizi çözülemez‘ diyordu.
* * * *
Uluslararası haber ajansı Reuters, gelişmeyi ‘Harcamalarda U dönüşü Almanya'yı Avrupa'nın sürücü koltuğuna geri döndürüyor‘ diyerek duyurdu. Şöyle yazıyordu; ‘Askeri koruyucusu ve en büyük ticari partneri ABD’yi kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalan Almanya, Berlin Duvarı'nın yıkılmasından bu yana en büyük siyasi değişimlerinden birini yaşıyor. Savunma ve altyapı harcamalarında büyük bir artışa gittiğini duyurdu.‘
* * * *
Almanya'nın mali kural kitabını yırtıp atma yönündeki cesur adımı, Avrupa'nın tökezleyen ekonomisi için oyunun kurallarını değiştirebilir. Avrupa’nın en büyük ülkesini, güç merkezi olarak yeniden konumlandırabilir. özellikle iki yıl süren ekonomik daralmanın ardından Avrupa'nın hasta adamı olarak alay konusu olan ve geniş mali kapasiteye rağmen harcama yapmayı reddetmesi nedeniyle eleştirilen Almanya için tam anlamıyla dönüşümsel nitelikte.
* * * *
Uluslararası finans analistleri de ‘Almanya büyürse Avrupa da büyür, zira ülkenin geniş sanayi sektörü AB genelindeki tedarikçilere de bağımlı ‘ dediler. En azından finans piyasaları böyle bir sonuca vardı. Örneğin Bank of America, bunu büyük, cesur ve oyunun kurallarını değiştirecek bir hamle olarak nitelendirerek, Almanya'nın büyümesini 2027'den itibaren yüzde 1,5-2'ye yaklaştıracağını, bunun da büyük bir değişim olacağını açıkladı.
* * * *
Muhtemel Alman Şansölyesi Friedrich Merz’in XXL paketinin açıklanması bile dünya çapında etki yarattı. İngiliz finans çevrelerinin sözcüsü Financial Times, gazetesi ‘Almanya'nın yeniden uyanışı‘ ve ‘çığır açan anlaşma‘ diyerek övdü. ‘Harika, Friedrich‘ diye coşkuyla başlık attı. Economist dergisi ise ‘Almanya uyuyan bir devdi. Bay Merz onu uyandırıyor‘ diye yazdı. dedi Deutsche Bank açıklamasında ‘Oyunun kurallarını değiştirecek. Analizlere sıfırdan başlayın‘ denildi.
* * * *
Özetleyeyim. Şansölye adayının, meclisin Salı günü yapacağı acil oturumunda devasa paketi üçte iki çoğunlukla geçirebilmesi için Yeşiller'in desteğine ihtiyacı vardı. Hristiyan Demokratlar ve muhtemel koalisyon ortağı Sosyal Demokratlar, Yeşiller'le birlikte şu an büyük bir çoğunluğa sahipler; ancak şubatta yenilenen ve ay sonunda göreve başlayacak yeni mecliste artık aynı çoğunluğa sahip olmadıkları için bu mümkün olmayacaktı.
* * * *
Peki bu nasıl oldu? Şansölye adayı, geçen hafta savunma harcamaları için koyduğu sıkı anayasal borçlanma sınırının gevşetilmesi ve ulaşım, enerji, sağlık ve iletişim altyapısının modernizasyonu için 500 milyar Euroluk bir fon oluşturulması konusunda Sosyal Demokratlar ile anlaşmıştı. Bu adım, yirmi yılı aşkın süredir süren mali muhafazakarlığı altüst etti. Yeşiller bu hafta başında anlaşmayı engellemekle tehdit ediyorlardı.
* * * *
Yeşiller ile uzlaşının bir parçası olarak, önümüzdeki 12 yıl içinde 500 milyar Euroluk altyapı fonunun beşte biri yeşil dönüşüme tahsis edilecek. ‘Bu uzlaşma olası şansölyenin belki tırmanması gereken en büyük dağdı, ancak önümüzdeki hafta daha fazla dağ var‘ deniliyor. Çünkü anayasa değişikliklerinin, parlamentonun üst kanadı Bundesrat tarafından da üçte iki çoğunlukla desteklenmesi gerekiyor. 21 Mart'ta oylama yapması bekleniyor.
* * * *
Olası Şansölye Merz’in liderliğindeki hükümet inanılmaz meblağlara erişecek. Şimdi en önemli şey, benzeri görülmemiş milyarlarca Euro’nun akıllıca kullanılmasını sağlamak olacak; yani mümkün olduğunca etkili ve refahı teşvik eden bir şekilde. Federal Sayıştay ülke güvenliğinin sağlanması için "önemli çabaların" gösterilmesinin temel bir görev olduğunu, ancak milyar Euroluk paketin ‘kontrolsüz bir borç dinamiği‘ oluşturmaması için uyarıda da bulundu. Dünya bu gelişmeyi takip ediyor.
