Yaklaşık iki yıllık aranın ardından kampüslerine dönme hazırlığı içerisindeki üniversiteliler, ev kiralarındaki fahiş artışları ve yetersiz yurtları protesto ediyor. Gençler, kendi talepleri ve sorunlarıyla en çok ilgilenen partinin yüzde 48 ile CHP olduğunu düşünüyor. Gençlerin yüzde 21’i işsiz ve iş arıyor, yüzde 15’i ise yarı zamanlı çalışıyor. Yaklaşık yüzde 40’ının sosyal güvencesi yok. Yüzde 61’inin gelir kaynağı ailesi. Gençlerin ekonomik özgürlüklerinin olmadığını görüyoruz. Gençlerin yüzde 74’ünün eline günlük 300 lira geçiyor. Okuduğunuz bulgular, Türkiye Gençlik Araştırması’ndan.
Derin yoksulluk var
Artıbir Araştırma Şirketi’nin 26 ilde 2004 gönüllü ile yaptığı araştırma, Türkiye’deki gençlerin ekonomik ve sosyal durumlarına dair kapsamlı bir projeksiyon sunuyor. Artıbir Araştırma Genel Müdürü Hüseyin Çalışkaner, bu çalışmayı yapmalarının nedenini hem gençlerin ülke sorunlarına yaklaşımını anlamak hem de gençlerin derin yoksulluktan ne kadar etkilendiklerini ölçmek olduğunu söyledi.
Gençlerin oyu çok
Araştırmanın detaylarını bianet’e anlatan Çalışkaner, 2023 ve 2024 seçimlerinde 7 milyona yakın yeni seçmen olduğunu açıkladı: “Seçimler eğer zamanında (2028) yapılacak olursa 3 milyona yakın yeni seçmen daha gelecek. Gençler bu ülke için çok büyük bir seçmen katmanı. Esasen biz emeklinin iktidara, ekonomiye bakış açısını biliyorduk ama gençlerin bakış açısını bilmiyorduk.
‘Ayrıca Çalışkaner, “Gençlerle ilgili bu çalışmayı yapmamızın temel motivasyonu da bu. Ülke sorunlarına yaklaşımlarını, bu derin yoksulluktan ne kadar etkilendiklerini öğrenmek. Bir yandan Erdoğan’ın sürekli ‘’Evlenin’’ demesi, evlilik paketinin açıklanması, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 14 Şubat’ta attığı ‘’Seviyorsan git evlen bence’’ tweeti ve gençlerin tüm bunlarla ne kadar ilgilendiği temel motivasyonumuz oldu” dedi.
Gençler mutsuz ve umutsuz
Gençlerin yüzde 60’ı kendini özgür hissetmiyor. Gelecekten umutlu olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 32, kendini mutlu hissedenlerin oranı ise sadece yüzde 21. İyi bir eğitim almadığını, kaliteli beslenmediğini düşünenler yüzde 60’ın üstünde. Gençlerin mutsuz ve umutsuzluğunun nedenlerini derin yoksullukla açıklayan Çalışkaner şöyle diyor: “Ankete göre zaten gençlerin yüzde 21’i doğrudan işsiz. Yüzde 15’i ise yarı zamanlı çalışıyor. Toplam %36’lık bir kesime tekabül ediyor bu. Yine gençlerin çok büyük bir çoğunluğu aylık 15 bin TL’nin altında bir gelire sahip. Bazı gençlerin günlük 50-80 TL arası bir geliri var. Bu büyükşehirlerde sadece günlük toplu ulaşım parası. Yüzde 60’ından fazlası ise ailesinden harçlık alarak geçiniyor. Bu, gençlerin aileye çok ciddi bir bağımlılığı olduğunun bir göstergesi. Tüm bu saydığım ekonomik sebepler gençlerde büyük bir mutsuzluk ve umutsuzluk yaratıyor.’’
Seçimler ve gençler
Ankete katılanlar arasında 2023 genel seçimlerinde AKP’ye oy verenlerin oranı yüzde 35. ‘’Bu pazar seçim olsa milletvekilliği için oyunuzu hangi partiye verirdiniz?’’ sorusuna AKP cevabı verenler ise yüzde 29. Çalışkaner, gençler arasında son iki yıldır AKP’ye ve Recep Tayyip Erdoğan’a olan ilginin azaldığını söyledi: “Pandemi ve hayat pahalılığının daha da artması ile birlikte gençler AKP’den uzaklaşmaya başladı. Bundan iki yıl önce çok ciddi bir öğrenci yurdu sorunu yaşanmıştı. Öğrenci gençliğin bu sorunu hala devam ediyor. Çalışan gençlikte de durum farklı değil. Karın tokluğuna çalışan bir gençlik söz konusu. Bu süreçte sokağa inen bir CHP gördük. Ekrem İmamoğlu’nun medyadaki görünürlüğü, gençlere verilen burslar... Tüm bunlar AKP’den uzaklaşan gençlerin CHP’ye yakınlaşmasının sebepleri arasında sayılabilir.’’
Gençlerdeki göçmen karşıtlığı
Afganistanlı, Suriyeli ve Arap… Bunlar gençlerin ‘’Kimlerle komşu olmak istemezdiniz?’’ sorusuna en çok verdikleri cevap. Onların arkasından seks işçisi, Çingene/Roman ve eşcinsel cevabı geliyor.
Gençlerin göçmenlere karşı tutumlarına dair detaylı bilgi veren Çalışkaner, şunları söylüyor: “Bazı siyasi parti ve organlarının yaşanan ekonomik krizi ve yoksulluğu, iktidardan bağımsızmış gibi gösterdiğini görüyoruz. Tüm suç sığınmacılara ve göçmenlere yükleniyor. Gençler bu yüzden farklı kimliklerle komşu olmaya sıcak bakmıyorlar. Kısacası göçmen karşıtlığının altında yatan sebeplerden biri, ekonominin onlar yüzünden bu hale geldiği inancı. Sığınmacılar gittikten sonra her şeyin düzeleceği algısı gençleri de etkiliyor.’’
