TBMM Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılığı Araştırma Komisyonu'nda Kadın-Erkek Eşitliği Verileri Paylaşıldı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Demografi İstatistikleri Daire Başkanı Metin Aytaç, AK Parti İstanbul Milletvekili Hulki Cevizoğlu başkanlığında toplanan TBMM Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılığı Araştırma Komisyonu’nda Türkiye’de kadın-erkek eşitliğine dair istihdam, kazanç, eğitim ve yönetici pozisyonlarıyla ilgili dikkat çekici verileri sundu.
Kadınların İstihdam Oranı Artıyor
Aytaç, 2014-2023 yılları arasında kadınların istihdam oranının %26,3’ten %31,3’e yükseldiğini, erkeklerde ise bu oranın %64,6’dan %65,7’ye çıktığını belirtti. Kadın istihdam oranındaki artışın erkeklere kıyasla daha hızlı olduğu vurgulandı.
- Eğitim Seviyesi ve İş Gücü Katılımı:
Yükseköğretim mezunu kadınların iş gücüne katılım oranı %68,9’a ulaşırken, eğitim seviyesi arttıkça kadınların iş gücüne katılım oranının da aynı doğrultuda yükseldiği ifade edildi.
Kadın-Erkek Kazanç Farkı
Metin Aytaç, cinsiyetler arasındaki kazanç farkına ilişkin şunları kaydetti:
- Yükseköğretim mezunu erkekler, kadınlardan %17,9 daha fazla kazanç elde ediyor.
- Lise mezunlarında bu oran %20’ye kadar çıkıyor.
- Her eğitim seviyesinde erkeklerin kadınlara göre daha yüksek kazanç sağladığına dikkat çekildi.
- Ancak, ulaştırma ve depolama sektöründe kadınların erkeklerden daha fazla kazanç sağladığı ender durumlar arasında yer alıyor.
Çalışma Hayatında Kadınların Süresi Artıyor
Kadınların çalışma hayatında kalma süreleri 2013’te 16,7 yılken, 2023’te 20,2 yıla yükseldi. Buna rağmen erkeklerin çalışma süresi kadınlardan daha uzun. Kadınların çocuk sahibi olma ve evlilik sonrası iş hayatından çekilme gibi nedenlerle daha az süre çalıştıkları belirtildi.
Kadın Yönetici Oranları ve Profesörlük Seviyesi
2000’li yıllarda %24,8 olan kadın profesör oranı, günümüzde %34,6’ya çıktı. Ancak, yönetici pozisyonlarında erkeklerin ezici bir üstünlüğe sahip olduğu vurgulandı.
Ne Eğitimde Ne de İstihdamda Olan Kadınlar
Okuryazar olmayan kadınların istihdam ve eğitim oranlarının oldukça düşük olduğu belirtilirken, yükseköğretim mezunlarında bu oranın %33,3’e kadar gerilediği aktarıldı.
Tecrübe ve Cinsiyet Faktörü
TÜİK Başkan Yardımcısı Furkan Metin, kazanç farklılıklarının yalnızca cinsiyete bağlı olmadığını, tecrübe gibi birçok faktörün kazanç üzerinde etkili olduğunu ifade etti. Özellikle son 15-20 yılda kadınların iş gücüne daha fazla katıldığını, ancak erkeklerin genellikle daha tecrübeli olması nedeniyle kazançlarının daha yüksek olduğunu belirtti.
Komisyon Başkanı Hulki Cevizoğlu’nun kadınlara yönelik düşük ücret uygulamalarına ilişkin sorularına karşılık, kazanç farklılıklarının işin niteliği ve tecrübe gibi değişkenlerle ilişkili olduğu dile getirildi.
Genel Değerlendirme
TÜİK tarafından sunulan veriler, kadınların iş gücüne katılımında artış olduğunu, ancak kazanç ve yönetici pozisyonlarında erkeklerin hâlâ üstünlüğünü koruduğunu gösteriyor. Eğitim seviyesi arttıkça kadınların istihdam oranının yükselmesi olumlu bir gelişme olarak görülse de, kazanç farkının kapanması ve kadınların iş hayatında daha uzun süre kalmasını sağlayacak düzenlemelere ihtiyaç olduğu belirtiliyor.
