Baskı arttı dosyalar kabardı

Türkiye’de toplumsal muhalefet üzerindeki baskı, her yıl katlanarak artırıldı. Hukukçuların, “Yargı, iktidarın aparatı haline geldi” eleştirilerini haklı çıkartan çok sayıda soruşturma yürütüldü. Adalet Bakanlığı’nın 2024 yılına yönelik istatistikleri, toplumsal muhalefet üzerindeki baskının ulaştığı boyutu gözler önüne serdi. AK Parti iktidarlarında, “Muhalefeti susturma aracı olarak kullanıldığı” gerekçesiyle tartışılan bazı ceza maddeleri kapsamında açılan dosya sayısının çarpıcı boyutlara ulaştığı belirlendi. Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik darboğaza karşı sesini yükselten ve 19 Mart Operasyonları’na tepki gösteren yurttaşlar adeta suç uydurularak baskı altına alındı. Adalet Bakanlığı’nın 2024 yılı verileri de TCK 299 ve 301’inci maddeleri kapsamında açılan dosyalardaki çarpıcı artışı ortaya koydu.

Binlerce yeni dosya açıldı 
Adalet Bakanlığı’nın 2024 yılına yönelik istatistiklerine göre, genç yaşlı çok sayıda yurttaş hakkında TCK’nin 299 ve 301’inci maddeleri uyarınca soruşturma açıldı. Cumhurbaşkanına hakaret suçunu da kapsayan ve TCK’de, “Devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçları” tanımlayan 299 ve 301’inci maddeleri kapsamında Cumhuriyet başsavcılıklarında yalnızca 2024 yılında 25 bin 33 dosya açıldığı bildirildi. 2024 yılında açılan yeni dosyalar ve 2023 yılından devredenlerle birlikte TCK 299 ve 301’inci maddeleri kapsamında açılan toplam dosya sayısı, 55 bin 459 olarak gerçekleşti.

Tepki gösterene sopa çıkarıldı 
Dosyalardaki şüpheli sayısı ise 55 bin 354 ile ifade edildi. Cumhuriyet başsavcılıklarında TCK 299-301 kapsamında açılan toplam dosyalardaki, “Suç” sayısı ise 75 bin 714 olarak kaydedildi. Benzer bir tablo, hukuksuzluklara tepki gösteren ve ekonomik krizi eleştirenlerin zorlama bir şekilde suçlandığı TCK’nin, “Halkı kin ve düşmanlığa tahrik” başlıklı 216’ncı maddesinde de yaşandı. Ceza mahkemelerinde 2024 yılı itibarıyla kovuşturma evresinde olan TCK 216 kapsamındaki dosya sayısı kayıtlara, bin 218 olarak geçti. Dosyalardaki şüpheli sayısının bin 335, şüphelilere isnat edilen suç sayısının ise bin 402 olduğu belirtildi. 19 Mart itibarıyla “Hukuksuzluklara tepki” için düzenlenen eylemlere katılanların karşılaştığı engellemeleri akıllara getiren ve Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nu düzenleyen 2911 Sayılı Kanun kapsamındaki dosya sayısı da dikkati çekti. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na aykırı hareket ettiği gerekçesiyle hakkında ceza mahkemelerinde dosya açılan kişi sayısının 2024 yılında 3 bin 506 olduğu Adalet Bakanlığı kayıtlarında yer aldı.