Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin gelir dağılımı istatistiklerini yayımladı. Verilere göre, Türkiye'de gelir dağılımı biraz daha eşit hale gelirken, bazı grupların gelir paylarında değişiklikler görüldü.
Gelir Dağılımı ve Eşitsizlik
En yüksek gelir grubunda yer alan yüzde 20'lik dilimin toplam gelirden aldığı pay, bir önceki yıla göre 0,6 puan azalarak yüzde 48,1'e geriledi. Buna karşılık, en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay ise 0,2 puan artarak yüzde 6,3 oldu. Gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçen Gini katsayısı, 0,007 puanlık bir azalma ile 0,413 olarak kaydedildi.
Ortalama Gelirler
Türkiye'deki yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 2024 yılında yüzde 106,9 artarak 374 bin 899 TL'ye ulaştı. Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise yüzde 108,3 artarak 187 bin 728 TL oldu. En yüksek yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise, 231 bin 206 TL ile çekirdek aile bulunmayan, birden fazla kişiden oluşan hanehalklarına ait oldu.
Gelir Kaynakları
Gelir kaynakları arasında maaş ve ücret gelirinin payı, yüzde 48,8 ile en yüksek seviyeye çıktı. Müteşebbis gelirinin payı ise yüzde 20,8 olarak kaydedildi. Sosyal transfer gelirlerinin payı ise yüzde 17,8'e yükseldi.
Eğitim ve Sektör Bazında Gelir Artışı
En yüksek yıllık esas iş gelirine sahip grup yükseköğretim mezunları oldu, bu grubun ortalama geliri 309 bin 721 TL. Yükseköğretim mezunları dışında, lise mezunlarının yıllık ortalama geliri 240 bin 470 TL, lise altı eğitimlilerin geliri ise 168 bin 407 TL oldu.
Sektörler bazında bakıldığında, hizmet sektörü en yüksek ortalama gelire sahipken, tarım sektörü en düşük gelirli sektör olarak öne çıktı.
Bölgesel Farklılıklar
Bölgesel bazda gelir dağılımı önemli farklılıklar gösteriyor. En yüksek yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri, İstanbul'da 257 bin 891 TL ile en yüksek seviyeye ulaştı. Diğer önde gelen bölgeler ise Ankara (248 bin 285 TL) ve Tekirdağ, Edirne, Kırklareli (225 bin 758 TL) oldu. En düşük gelir, 91 bin 818 TL ile Van, Muş, Bitlis ve Hakkari'yi kapsayan TRB2 bölgesinde kaydedildi.
Gelir Geçişleri
Yüzdelik dilimler arasında gelir geçişleri incelendiğinde, ilk yüzde 10'luk grupta yer alan fertlerin yüzde 56,2'si gelir grubunu değiştirmedi. Ancak, en düşük gelir grubundaki fertlerin yüzde 22'si gelirlerini artırarak üst gruplara geçiş yaptı. İşsiz olan fertlerin yüzde 40,8'i çalışma hayatına girmeye başladı.
TÜİK’in açıklamalarına göre, gelir dağılımındaki eşitsizlikte yaşanan küçük bir azalma, Türkiye’deki gelir adaletsizliğine dair olumlu bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
